Aktualności
Podsumowanie Konferencji w ramach projektu pn. „Rola pożytecznych mikroorganizmów w ochronie wód i zrównoważonej gospodarce osadowej”
Gospodarka cyrkularna, inaczej gospodarka obiegu zamkniętego, choć dużo się o niej mówi, wciąż brzmi jak slogan organizacji ekologicznych – słuszny, ale bardziej utopijny niż realny. Jednak Komisja Europejska prowadzi prace nad opracowaniem przepisów, które idą dalej niż segregacja śmieci, czy ograniczenie zużycia plastikowych toreb. Odzyskiwanie surowców z odpadów jest ważne, ale priorytetem staje się zapobieganie powstawaniu odpadów. Przed nami długa droga, a recykling to dopiero początek. Osady są jednym z wyzwań i problemów, które dotyczą założeń gospodarki cyrkularnej. Od 1 stycznia 2016 r. obowiązuje zakaz ich składowania. Co zatem z nimi robić, jak bezpiecznie przetwarzać i na jakim etapie zaczyna się gospodarka cyrkularna – czy dopiero w oczyszczalni, a może wcześniej, na etapie wytwarzania ścieków – w domu?
Na te i inne pytania szukaliśmy odpowiedzi w ramach realizacji projektu pn. „Rola pożytecznych mikroorganizmów w ochronie wód i zrównoważonej gospodarce osadowej – konferencje, wizyty studyjne, szkolenia”. Przedmiotem projektu były trzy konferencje, z których każda zakończona została wizytą studyjną. Konferencje dotyczyły znaczenia mikroorganizmów w gospodarce osadowej, oczyszczalniach przydomowych i ochronie wód oraz stosowania naturalnych technologii w tych obszarach. Konferencje były skierowane zarówno do przedstawicieli jednostek samorządowych, technologów oraz właścicieli oczyszczalni przydomowych, czy małych, naturalnych i sztucznych zbiorników wodnych. Projekt współfinansowany ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska w Łodzi zrealizowaliśmy wspólnie ze Stowarzyszeniem Powiatów i Gmin Dorzecza Bzury.
Stowarzyszenie Powiatów i Gmin Dorzecza Bzury
powstało w 2000 r. Jest organizacją samorządów związanych z podregionem dorzecza Bzury. Ma na celu wspieranie idei samorządności, ochrony wspólnych interesów oraz współdziałania na rzecz rozwoju gospodarczego i kulturowego tego obszaru. Działa na rzecz ochrony środowiska naturalnego oraz rozwoju edukacji dostosowanej do zachodzących przemian, w tym edukacji ekologicznej. W skład SPiGDB wchodzi 46 jednostek samorządu terytorialnego z powiatu łęczyckiego, kutnowskiego, łowickiego, m. Skierniewice, skierniewickiego, rawskiego, zgierskiego i brzezińskiego. Podjęte w ciągu 15 lat inicjatywy pozwoliły na przeszkolenie blisko 6000 osób i zorganizowanie ponad 300 konferencji, szkoleń, szkoleń – warsztatów i spotkań informacyjnych o różnorodnej tematyce.
„Naturalne technologie w procesie oczyszczania ścieków
z rolniczym zagospodarowaniem osadów”
Łowicz, 28 września 2017 r., wizyta studyjna w Zakładzie Usług Komunalnych w Łowiczu Dział Oczyszczalnia Ścieków
Na Konferencji poruszano problematykę pozyskiwania surowców z komunalnych odpadów organicznych, opłacalności gospodarki osadowej oraz dostępnych naturalnych technologii stosowanych w sektorze, w tym metody KWADRANT-Ekosystem. Prezentacje wygłosili m.in.:
- dr inż. Daniel Kopiec – dyrektor ds. technicznych Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Błoniu
- Cezary Kołodziejski – kierownik Oczyszczalni Ścieków w Łowiczu
- Sławomir Gacka – sekretarz Polskiej Izby Technologii i Wyrobów Naturalnych.
Wizyta studyjna w Zakładzie Usług Komunalnych
w Łowiczu Dział Oczyszczalnia Ścieków.
Wizyta studyjna w Oczyszczalni Ścieków w Łowiczu dla wielu uczestników była zaskoczeniem. Wszyscy kojarzymy oczyszczalnie z nieprzyjemnym i uciążliwym odorem, z miejscem, z którym nikt nie chciałby dzielić miedzy. A w Łowiczu nie śmierdzi! Do tego osady przetwarzane są w nawóz organiczny KOM-TRAW, przy pomocy którego w oczyszczalni uprawia się darń trawnikową. Po prostu – gospodarka cyrkularna.
Gospodarzem wizyty studyjnej był Cezary Kołodziejski – Kierownik Oczyszczalni Ścieków. Wprowadził uczestników zarówno w szczegóły stosowania technologii opartej na konsorcjach pożytecznych mikroorganizmów oraz kompostowania osadów. Podkreślał, że podstawowym problemem w procesie zagospodarowania osadów były odory. „Oczyszczalnia ścieków to swoista fabryka mikroorganizmów, które odpowiednio kierowane pozwalają właściwie poprowadzić proces technologiczny oczyszczania ścieków na każdym jego etapie. Dodanie do procesu oczyszczania konsorcjów pożytecznych mikroorganizmów może tylko ten proces usprawnić. Mikroorganizmy eliminują procesy zagniwania i wstrzymują wydzielanie się szkodliwych gazów, jak amoniak i siarkowodór, zwalczają i ograniczają populacje mikroorganizmów patogennych, likwidują przykre zapachy, związki utleniające i wiele szkodliwych substancji.”
W Oczyszczalni Ścieków w Łowiczu wytwarzane są dwa rodzaje kompostu: KOM-TRAW oraz wermikompost. Kompostowanie osadów ściekowych z udziałem dżdżownic prowadzi do szybkiej zmiany mazistej substancji odpadowej w nawóz o strukturze gruzełkowatej, nawóz jest bogaty w związki pokarmowe dostępne dla roślin. Wytwarzany w ten sposób wermikompost powstaje z odpadów organicznych, a swoje cechy zawdzięcza funkcjom życiowym dżdżownic, które przemieszczają się w nich i żerują. Oczyszczalnia Ścieków w Łowiczu od 2005 r. stosuje konsorcja pożytecznych mikroorganizmów. Proces oczyszczania ścieków na każdym etapie wspomagany jest przez pożyteczne mikroorganizmy podawane do Wydzielonych Komór Fermentacyjnych.
„Naturalne technologie w utrzymaniu dobrostanu zbiorników wodnych”
Biała Rawska, 11 października 2017 r., wizyta studyjna w Ośrodku Zarybieniowo Rybackim w Żurawiej
Druga Konferencja, zrealizowana w ramach projektu dotyczyła wody – jej ochrony, rewitalizacji i uzdatniania. Doświadczenie i bogata praktyka stosowania naturalnych technologii naszych prelegentów sprawiły, że spotkanie miało charakter warsztatowy. Rewitalizacja zbiorników wodnych to trudny temat, bo efekty działań zależą w ogromnym stopniu od możliwości zahamowania doprowadzania zanieczyszczeń punktowych i rozproszonych z całego obszaru zlewni zbiornika. Nie da się oddzielić tych elementów i nawet najbardziej efektywne metody i zabiegi prowadzone bez wsparcia ze strony użytkowników zlewni i jej charakterystyki nie przyniosą pożądanych efektów. Z kolei w Stacjach Uzdatniania Wody, których zadaniem jest m.in. redukcja zawartości żelaza i manganu na filtrach żwirowych, wydajność wraz z czasem eksploatacji ujęcia wody i zwiększającym się poborem jest niewystarczająca. Praktyka i doświadczenie naszych wykładowców świadczą o tym, że zarówno w rekultywacji jak i uzdatnianiu wody niezwykłe efekty można osiągnąć dzięki konsorcjom pożytecznych mikroorganizmów.
Naturalne technologie oparte na konsorcjach pożytecznych mikroorganizmów są w pełni bezpieczne dla ekosystemów, nie wymagają zachowania okresów karencji lub prewencji, nie wymagają wyłączenia zbiorników z ich normalnego użytkowania, a co niezwykle ważne inicjują naturalny proces samooczyszczania akwenu.
- Stanisław Kolbusz – Prezes Stowarzyszenia Ekosystem-Dziedzictwo Natury
Zastosowanie metody KWADRANT-Ekosystem w ochronie wód - Sebastian Podstawka – Regionalne Centrum Mikroorganizmów w Jastkowie, właściciel jedynego w Polsce ekologicznego gospodarstwa chmielarskiego
Praktyczne zastosowanie metody Kwadrant Ekosystem w ochronie wód - Sławomir Gacka – sekretarz Polskie Izby Technologii i Wyrobów Naturalnych
Bokashi w oczyszczaniu zbiorników wodnych - Wiesław Zembrzycki – doradca metody KWADRANT-Ekosystem
Praktyczne zastosowania metody KWADRANT-Ekosystem w uzdatnianiu wody - Arkadiusz Kartus – Regionalne Centrum Mikroorganizmów w Białej Rawskiej, właściciel ekologicznego gospodarstwa sadowniczego
Zdrowe ryby w zdrowej wodzie – pożyteczne mikroorganizmy w OZR „Żurawia”
Wizyta studyjna w Ośrodku Zarybieniowo Rybackim w Żurawiej
Działalność gospodarstwa oparta jest na ekologicznym chowie ryb. Pożyteczne mikroorganizmy w utrzymaniu dobrostanu wody i ryb stosowane są już od 2009 roku. Głównym celem zastosowania naturalnej technologii było obniżenie pH i zrewitalizowanie wody w obiegach zamkniętych służących do inkubacji i podchowu ryb. W efekcie uzyskano bardzo wysokie parametry biologiczne wody, które miały zasadniczy wpływ na zwiększenie klucia i dobrą przeżywalność wylęgu.
Powierzchnia Ośrodka wynosi 77 ha, w tym 60 ha lustra wody. Gospodarstwo rybackie składa się z 8 stawów hodowlanych, 6 przesadek, 6 magazynów, 6 podchowalników i wylęgarni ryb. Dotychczasowy profil gospodarstwa ukształtowany został w oparciu o wieloletnie doświadczenie hodowlane na powyższym obiekcie i stwierdzone biologiczne możliwości poszczególne stawów. Poziom wydajności określony przyrostem wynosi od 500 kg/ha (narybku) do 1700 kg/ha (karp handlowy w polikulturze). Średnia wydajność z 1ha wynosi około 1100 kg.
W Ośrodku prowadzony jest wylęg takich gatunków jak: miętus, jesiotr, szczupak, boleń, jaź, jaź orfa, kleń, sandacz, certa, brzana, świnka, jesiotr, karaś pospolity, karaś kolorowy, kap koi, karp, lin i sum europejski.
Naturalna technologia stosowana jest również do uprawy dna stawów. Dzięki temu przyspieszony został proces mineralizacji osadów dennych, wyeliminowano wydzielanie się siarkowodoru z gnijących osadów oraz poprawiła się żyzności stawu. Do poprawy żyzności stawów w gospodarstwie stosowany jest również przefermentowany przy użyciu konsorcjów pożytecznych mikroorganizmów obornik koński.
„Naturalne technologie w eksploatacji przydomowych oczyszczalni”
Łowicz, 7 listopada 2017 r., wizyta studyjna w gospodarstwach domowych w Szadku
Jednym z najważniejszych aspektów eksploatacji przydomowych oczyszczalni powinien być aspekt ekologiczny. Skuteczne oczyszczanie ścieków musi odbywać się tak, aby środowisko pozostało w stanie nienaruszonym. Polska z dniem wejścia do Unii Europejskiej podjęła intensywne prace związane z poprawą gospodarki wodno-ściekowej na terenach zarówno zurbanizowanych jak i rozproszonych z wykorzystaniem środków unijnych i krajowych. Samorządy w poszczególnych województwach mogły skorzystać z różnych źródeł finansowania. Ale oczyszczanie ścieków, szczególnie na terenach rozproszonych gmin wiejskich i miejsko-wiejskich to nie tylko sprawa samorządów, ale głównie mieszkańców. Za sposób funkcjonowania przydomowej oczyszczalni oraz jakość wprowadzanych do niej ścieków odpowiadamy my – użytkownicy. Na ostatniej, zamykającej projekt Konferencji pt. Naturalne technologie w eksploatacji przydomowych oczyszczalni dyskutowano o możliwościach i szansach wdrażania takich technologii oraz ich ekonomicznym aspekcie. Podkreślano, że ograniczenie stosowania środków chemicznych w gospodarstwie domowym nie tylko ułatwia oczyszczanie ścieków, ale pozwala na skuteczne, nieszkodliwe, ponowne wprowadzenie do środowiska. Gospodarka cyrkularna górą!
- Stanisław Kolbusz,
Zastosowanie metody KWADRANT-Ekosystem na oczyszczalniach przydomowych - Marcin Ciołkowski – właściciel firmy Kan-Eko
Optymalizacja pracy przydomowych oczyszczalni ścieków - Sebastian Podstawka – Regionalne Centrum Mikroorganizmów w Jastkowie, właściciel jedynego w Polsce ekologicznego gospodarstwa chmielarskiego
Praktyczne zastosowanie konsorcjów pożytecznych mikroorganizmów w eksploatacji przydomowych oczyszczalni - Adam Zawadzki – Eko-Konsulting
Doświadczenia w budowie i eksploatacji przydomowych oczyszczalni ścieków w latach 2007-2017
Wizyta studyjna odbyła się w gospodarstwie Mirosława Domagalskiego w Osinach, gm. Szadek, w którym od kilku lat z powodzeniem funkcjonuje przydomowa oczyszczalnia wspierana przez konsorcja pożytecznych mikroorganizmów.
