Ekonomia i jakość – studium RGD w Brodach UP w Poznaniu - Stowarzyszenie Ekosystem-Dziedzictwo Natury

7 listopada, w środę w Brodach koło Poznania odbyła się Konferencja pt. Ekonomia i jakość – studium Rolniczego Gospodarstwa Doświadczalnego w Brodach UP w Poznaniu. Spotkanie było połączeniem dwóch form szkoleniowych: wykładów oraz wizyty studyjnej. Jej celem było upowszechnianie wiedzy na temat biologizacji rolnictwa oraz prezentacja praktycznych doświadczeń i rozwiązań wypracowanych w RGD Brody przez około 30 lat pod stałym kierownictwem Edwarda Warycha. Organizatorami wydarzania było RGD Brody oraz nasze Stowarzyszenie. Patronatem naukowym objął Konferencję Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, patronat medialny zapewniła redakcja TopAgrar, a partnerami merytorycznymi była firma ProBiotics Polska oraz Polska Izba Technologii i Wyrobów Naturalnych.

Brody to niezwykłe miejsce, z bogatą historią. Znaleziska archeologiczne wskazują, że okolice wsi były zamieszkane już w neolicie. W VII wieku założono gród, a w XIII stuleciu stał się grodem kasztelańskim. Tutejsza parafia obchodziła niedawno jubileusz 900-lecia. Posiadłość ziemska Brody należała m. in. do Leszczyców, Łodzów (używających nazwiska „Brodzki”) a od połowy XVIII w. do znanej w Wielkopolsce i całym kraju rodziny Sczanieckich. Właśnie w Brodach, w roku 1804 urodziła się słynna działaczka patriotyczna i filantropka Emilia Sczaniecka. Około 1890 r. wybudowano w Brodach pałac (obecnie wpisany wraz z parkiem do rejestru zabytków). I to właśnie tu, w tym niezwykłym miejscu odbyła się Konferencja.

Wśród prelegentów nie zabrakło praktyków jak i naukowców, przedstawicieli Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Jak zazwyczaj, w zagadnienie biologizacji i problematykę chemizacji rolnictwa wprowadził uczestników Stanisław Kolbusz – prezes SE-DN. O doświadczeniach i pracy w RGD Brody opowiadał Edward Warych – dyrektor gospodarstwa, Radosław Świergiel – kierownik zakładu, Nikodem Woźny oraz dr Piotr Warych, o stosowaniu preparatów mikrobiologicznych w uprawach i kompostowaniu mówiła dr hab. inż. Justyna Starzyk, natomiast prof. dr hab. Zenon Woźnica przekonywał do przyjaznej ochrony roślin.

W drugiej części spotkania uczestnicy mogli przekonać się jak na co dzień funkcjonuje RGD Brody i na czym polega biologizacja w praktyce. Podczas wizyty studyjnej zobaczyliśmy pastwisko dla bydła, oborę, plantacje rzepaku, poplony roślin strączkowych, stanowisko po burakach cukrowych i owczarnie w Bródkach. Jak mówił Edward Warych:RGD Brody to obszar współistnienia różnych światów: mikroorganizmów, roślin, zwierząt i ludzi oraz ich wytworów, jak również różnych systemów produkcji rolnej: rolnictwa naturalnego, integrowanego i intensywnego.

Spotkanie zakończyło się wspólnym, uroczystym obiadem w sali bankietowej „Karmazyn” w Brodach. Serdecznie dziękujemy Gospodarzowi za wyjątkową dawkę wiedzy i praktyki dotyczącej biologizacji oraz ciepłą gościnę. Brody to miejsce, do którego chce się wracać! Jeszcze raz dziękujemy!

Kilka słów o Gospodarstwie

RGD Brody– powierzchnia gospodarstwa wynosi 903 ha, z czego 626 ha stanowią grunty orne, a łąki i pastwiska zajmują 239 ha. W produkcji roślinnej dominuje uprawa zbóż oraz roślin przemysłowych. Osiągane plony z hektara przekraczają 70 q czterech zbóż i 800 q buraków cukrowych. Poza tym w Brodach, na powierzchni 30 ha działa filia ZDD, która prowadzi ścisłe doświadczenia poletkowe, w tym jedno unikalne w skali Europy, które trwa nieprzerwanie od 1957 r.

Pod koniec lat 80 ubiegłego stulecia, prawie trzydzieści lat temu zaczęto powoli wdrażać biologizację. Przyjęto system łączący największe i najmniejsze formy: bydło i mikroorganizmy w synergiczny konglomerat skutecznie poprawiający walory środowiskowe, takie jak żyzność gleb, czystość wód gruntowych, jakość powietrza w budynkach inwentarskich czy zdrowotność zwierząt. Prawdziwym przełomem okazała się technologia konsorcjów probiotycznych mikroorganizmów, które stosowane są w Gospodarstwie nieprzerwanie od 2003 r.

Naturalne warunki przyrodnicze predestynują gospodarstwo do chowu i hodowli przeżuwaczy. Są tu stada bydła mlecznego (w tym 170 krów o wydajności 8.700 kg mleka od sztuki), bydła mięsnego oraz owiec. Obok rasy wielkopolskiej – wyhodowanej w Brodach przez prof. Zdzisława Śliwę, na uwagę zasługuje owca romanowska, charakteryzująca się wyjątkowo wysoką plennością i odpornością na choroby oraz warunki klimatyczne.

Na corocznych wystawach zwierząt hodowlanych w Poznaniu i Sielinku gospodarstwo Brody regularnie zdobywa złote i srebrne medale za stawkę owiec rasy wielkopolskiej, a tryki i maciorki tej rasy zostają często championami i vice championami wystaw. W roku 2017 czempionami zostały wybrane tryk wlkp. i maciorka wlkp. RGD Brody zostało uhonorowane Pucharem Starosty Nowotomyskiego oraz Pucharem Burmistrza Lwówka dla najlepszego hodowcy w kategorii owce.

W roku 2016 została ukończona bardzo duża inwestycja: zmodernizowano oborę i wybudowano nowoczesną halę udojową. Oryginalność zastosowanego rozwiązania polega m. in. na braku stanowisk dla bydła i utrzymywaniu zwierząt na głębokiej ściółce. Przywożona w balotach słoma na ściółkę roznoszona jest i rozdeptywana po całej powierzchni przez zwierzęta. W oborze nie wyczuwa się przykrego zapachu, a zwierzęta nie mają problemów z racicami i wymionami. Jest to możliwe dzięki spryskiwaniu ściółki preparatami mikrobiologicznymi, które działają dwutorowo: obok poprawy stanu ściółki i dobroczynnego wpływu na kondycję zwierząt, stymulują procesy fermentacji zachodzące w oborniku. Obok zmodernizowanej obory stoi jeszcze jedna, częściowo zmodernizowana, oraz trzecia, o najbardziej oryginalnej konstrukcji: jest nią zadaszona płyta obornikowa z jedną ścianą. Pomimo tak dużej ekspozycji na warunki atmosferyczne, ta eksperymentalna obora pozwala na całoroczne przebywanie w niej zwierząt i zapewnia im bardzo dobre warunki, o czym świadczy ich znakomita kondycja. Gnojowica z tego budynku trafia bezpośrednio do wysokiego, betonowego zbiornika, który stał się miejscem tętniącym życiem. W lecie, bezpośrednio na powierzchni kożucha pokrywającego zbiornik rośnie zielona grzywa dorodnej roślinności, podłoże roi się od dżdżownic, a zapach nawet z bliska jest niewyczuwalny. Nic nie wskazuje na to, że to miejsce ze świeżym obornikiem, który bez pożytecznych i probiotycznych mikroorganizmów popaliłby rośliny.

Pożyteczne mikroorganizmy w gospodarstwie bytują i namnażają się w obiegu, którego kluczowymi elementami są przeżuwacze, ich przewody pokarmowe, obornik oraz gleba.